Тошкент, Ўзбекистон (UzDaily.uz) — 1 майдан бошлаб Ўзбекистонда жисмоний шахслар учун божсиз товар олиб киришнинг янги қоидалари кучга киради.

Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлигида (АОКА) ўтказилган брифингда Божхона қўмитаси матбуот хизмати раҳбари Хусан Тангриев хабар беришича, ҳукумат қарорига мувофиқ, жисмоний шахслар учун божсиз товар олиб кириш меъёрлари қисқартирилади: аэропортлар орқали — 1000 долларгача (аввал 2000 доллар эди), темир йўл орқали — 500 долларгача (аввал 1000 доллар эди).

Курьерлик посилкалари учун ҳам меъёрлар камайтирилди: ҳар чоракда 1000 доллар ўрнига ҳар ойда 200 доллар қилиб белгиланди.

Тангриев таъкидлашича, халқаро амалиёт билан таққослаганда, Ўзбекистондаги божсиз олиб кириш меъёрлари ҳали ҳам юқори даражада қолмоқда. 2023—2024 йилларда 1100 та божхона қоидаларини бузиш ҳолати аниқланган бўлиб, уларнинг умумий қиймати 8,3 миллиард сўмни ташкил этган. Ўтган йили 687 мингдан зиёд фуқаро 5,7 миллиондан ортиқ посилка олган, бу ҳар бир одамга ўртача 8 та посилка тўғри келади. Ҳатто айрим фуқаролар бир йилда 2400 та посилка олган ҳолатлар ҳам қайд этилган.

Ижтимоий тармоқлардаги янги қоидаларга нисбатан танқидларга жавобан, Тангриев қайд этдики, аниқланган бузилишлар фақат Тошкент халқаро аэропортига тегишли бўлиб, бутун республика миқёсида бу кўрсаткич ҳаво транспорти орқали 10 мингта бузилиш ҳолатини ташкил этади. Унинг сўзларига кўра, айрим фуқаролар мунтазам равишда чет элга чиқиб, божсиз олиб кириш имкониятидан фойдаланган ва буни тижорат мақсадида амалга оширган.

Шунингдек, кўпгина фуқаролар товарларни шахсий буюм сифатида кўрсатиб, божхона тўловларини четлаб ўтишга урингани таъкидланди. Масалан, агар 3000 нафар фуқаро доимий равишда чет элга чиқиб, тижорат товарларини олиб кирса, бож тўламасдан 11 минг тонна, 720 миллион долларлик товарлар олиб кирилиши мумкин.

2024 йилда Ўзбекистонга келган посилкалар миқдори анча ошган: 22,3 минг тонна, 167 миллион доллар қийматда бўлиб, бу 2023 йилга нисбатан қиймат жиҳатидан 1,4 бараварга, ҳажм жиҳатидан эса 1,3 бараварга кўпдир.

Шунингдек, 20 июлдан бошлаб, божсиз лимитдан фойдаланиш учун чет элда бўлишнинг минимал муддати ҳақидаги янги талаблар жорий этилади: пиёда ёки автомобилда келаётган фуқаролар чет элда камида икки кун, самолётда келаётганлар эса камида уч кун бўлган бўлишлари шарт бўлади.

Агар бу талабларга риоя қилинмаса, товарларга уларнинг қийматининг 30 фоизи миқдорида ягона божхона тўлови қўлланилади.