Тошкент, Ўзбекистон (UzDaily.uz) — FVC/RER/071/MUL  “Кичик фермерлар барқарор қишлоқ хўжалиги экотизимлари учун қишлоқ хўжалиги инноваторлари сифатида” минтақавий лойиҳаси доирасида ФАОнинг минтақавий ва мамлакатлардаги ваколатхонаси томонидан “Фермер дала мактаби” ёндашуви бўйича мутахассисларнинг биринчи тренинги ташкил этилди.

Дастур ушбу ёндашувнинг контсептсияси, методологияси, дастурлаш ва амалга оширишга, мутахассисларга бундай мактабларни самарали яратиш ва ривожлантириш учун зарур бўлган билим ва кўникмаларни беришга қаратилган. Тадбир маҳаллий фермерлар, жамоатчилик раҳбарлари ва халқаро экспертларни бирлаштириб, ҳамкорликда ўрганиш учун муҳит яратади.

Тренинг давомида иштирокчилар фермерлик дала мактабларини ташкил этиш, салоҳиятни оширишда эҳтиёжларни баҳолаш, малакали кадрларни шакллантириш, сифатни таъминлаш механизмлари ва мактаб фаолиятини муваффақиятли таъминлаш учун ёрдамчи материаллардан фойдаланишнинг асосий жиҳатларини ўргандилар.

Фермер дала мактаблари нима ва улар Ўзбекистонга нима учун керак?

Фермер дала мактаби оммавий таълим ёндашувига асосланади. Ўқувчилар жамоа бўлиб очиқ ва хавфсиз муҳитда билим ва тажриба алмашишлари учун мувофиқ шароитлар яратилади. Тўғридан-тўғри кузатиш, муҳокама қилиш ва қарор қабул қилиш билан бирга жойларда амалий машғулотлар зарур кўникмаларни эгаллашга ёрдам беради.

Ушбу йўналиш маҳаллий экотизим ва ижтимоий-иқтисодий шароитларни ҳисобга олган ҳолда маҳаллий мутахассислар билимларини ва ташқи илмий ишланмаларни синовдан ўтказиш, тасдиқлаш ва жорий этиш учун махсус майдондир. Маҳаллий миқёсда тегишли ўқув дастурини ишлаб чиқишда фермер дала мактаблари ўқув жамоаси учун бошланғич нуқта жамоа даражасидаги муаммоларни таҳлил қилишдир.

У тобора кенгайиб бораётган мавзуларни қамраб олади: ер, қишлоқ хўжалиги ва сув ресурсларини бошқариш, уруғчилик ва уруғ турларни текшириш, деҳқончилик-чўпончилик хўжалиги, аквакултура, ўрмон хўжалиги, овқатланиш, қиймат занжири, бозор алоқалари ва бошқалар.

Фермер дала мактаблари мутахассислари маҳаллий шароитларга мослаштирилган ва қишлоқ хўжалигида мавжуд муаммоларга жавоб берадиган ўқув дастурларини ишлаб чиқадилар. ФАОнинг Фермер дала мактаблари қишлоқ хўжалигини яхшилаш билан бирга аёллар ҳам эркакларнинг рақобатбардошлигини ошириш мақсадида кичик фермерлар ва оилавий фермерларга асосий эътибор қаратади. Ташаббус, шунингдек, барқарор озиқ-овқат ишлаб чиқариш ва камбағалликни камайтиришга кўмак беради.

“Фермер дала мактаблари 90 дан ортиқ мамлакатларда муваффақиятли фаолият юритиб, экинлар ҳосилдорлигини ошириш, қишлоқ хўжалиги самарадорлигини такомиллаштириш ва даромадларини яхшилашга ёрдам бермоқда. Ушбу мактаблар фермерларга ишлаб чиқариш ресурслари, молиявий хизматлар, бозорлар ва қўшимча қиймат имкониятларидан фойдаланишда ёрдам беради, айниқса қишлоқ жамоалари, деҳқон хўжаликлари, чорвадорлар ва балиқчилар учун фойда келтиради.

Техник билим ва қарор қабул қилиш кўникмаларини мустаҳкамлаш орқали фермер дала мактаблари фермерларга барқарор деҳқончилик амалиётини ривожлантириш имконини беради. Улар тўғридан-тўғри далада ишлаб, долзарб муаммоларни ҳал қилиш учун тажрибалар ўтказади ва маҳаллий агроэкологик шароитларнинг ўзига хос хусусиятларини ҳисобга олади.

Фермерлар ўз далаларида кузатиш, таҳлил қилиш ва янги ечимларни синаб кўриш орқали янги техникаларни ўрганиб, малакаларини оширишади. Бу нафақат меҳнат унумдорлигини, балки қишлоқ жойларда турмуш даражасини оширишга ҳам хизмат қилмоқда. Ишончим комилки, ушбу дастур ўзбек фермерларига ўз ишларида маҳсулдорликни ошириш ва қишлоқ хўжалигининг барқарор келажагини қуриш учун зарур бўлган билим ва кўникмаларни беради”, - деди ФАОнинг қишлоқ хўжалиги бўйича мутахассиси, етакчи техник ходими Артур Шамилов.

Амалга оширилаётган лойиҳалар фермерларнинг билимини ошириш, агроэкотизим ёндашувларини такомиллаштириш, уларнинг барқарор ишлаб чиқариш тизимлари ҳақида хабардорлигини ошириш ва Ўзбекистонда барқарор қишлоқ хўжалигини яратишда муҳим аҳамият касб этади.