Oziq-ovqat mahsulotlari xavfsizligi kuni: ilm-fan yutuqlarini amaliyotga tatbiq etish forumi
Toshkent, O‘zbekiston (UzDaily.uz) — Toshkent shahrining Yunusobod tumanidagi 9-umumta'lim maktabida "Butunjahon oziq-ovqat mahsulotlari xavfsizligi kuni" munosabati bilan "Oziq-ovqat xavfsizligi: ilm-fanning amaliyotda qo'llanilishi" mavzusida tadbir bo'lib o'tdi.
Tadbir BMTning Oziq-ovqat va qishloq xo'jaligi tashkiloti (FAO) tomonidan O'zbekiston Respublikasi Maktabgacha va maktab ta'limi vazirligi, "Zamin" xalqaro jamoat fondi, "Eco-Schools Uzbekistan" dasturi hamda "Yosh fermer" loyihasi bilan hamkorlikda tashkil etildi.
Tadbirda oziq-ovqat sanoati mutaxassislari, ilmiy ekspertlar, akademik mutaxassislar, professor-o'qituvchilar va maktab o'quvchilari ishtirok etib, oziq-ovqat mahsulotlari xavfsizligining inson salomatligi, ta'lim sifati hamda iqtisodiy rivojlanishdagi muhim o'rni muhokama qilindi. Ishtirokchilar ta'kidlashicha, oziq-ovqat mahsulotlari zararli bakteriyalar, kimyoviy moddalar, zamburug'lar yoki parazitlar bilan ifloslanishi oqibatida 200 dan ortiq turdagi kasalliklar yuzaga kelishi mumkin, ammo ularning ko'pchiligi ilmiy bilimlar va samarali xavfsizlik choralari orqali oldini olish mumkin.
Jahon sog'liqni saqlash tashkiloti (JSST) ma'lumotlariga ko'ra, har yili dunyo bo'ylab taxminan 600 million kishi yaroqsiz oziq-ovqat iste'moli sababli turli kasalliklarga chalinadi. Ularning 420 ming nafari vafot etadi, shulardan 125 ming nafari — 5 yoshgacha bo'lgan bolalardir. Bu raqamlar butun dunyo bo'ylab oziq-ovqat xavfsizligi tizimlarini mustahkamlash zarurligini ko'rsatadi.
Tadbir davomida oziq-ovqat ta'minoti zanjirining barcha ishtirokchilari — ishlab chiqaruvchilar, qayta ishlovchilar, tashuvchilar, savdo vakillari va iste'molchilar — xavfsizlik standartlariga qat'iy rioya etishlari zarurligini ta'kidlandi.
Forum doirasida maktabning zamonaviy issiqxona obyektida o'quvchilar va o'qituvchilar uchun barqaror qishloq xo'jaligi amaliyoti va oziq-ovqat xavfsizligi protokollari bo'yicha maxsus mahorat darsi o'tkazildi. Mahorat darsi nazorat qilinadigan o'stirish muhitida ilmiy tamoyillarning amaliy qo'llanilishini namoyish etdi.
Ishtirokchilar qishloq xo'jaligi ekspertlari va oziq-ovqat xavfsizligi bo'yicha mutaxassislardan amaliy mashg'ulotlar olishdi, bu ularga ham ta'lim, ham jamoat muhitida qo'llash mumkin bo'lgan ko'nikmalarni taqdim etdi.
Tadbir doirasida o'quvchilarning oziq-ovqat xavfsizligi masalalari bo'yicha tushunchalarini oshirish uchun interaktiv sessiyalar, ekspertlar tomonidan o'tkaziladigan ma'ruzalar va ko'rgazmali taqdimotlar tashkil etildi. Sessilar xavflarni kamaytirish va aholi salomatligini himoya qilish uchun ilm-fan, ta'lim va texnologiyani integratsiyalashning ahamiyatini ta'kidladi.
Bundan tashqari, Toshkentdagi 22 ta maktab o'quvchilari o'rtasida Butunjahon oziq-ovqat mahsulotlari xavfsizligi kuniga bag'ishlangan rasm musobaqasi o'tkazildi. G'oliblar tadbir davomida rasman tan olindi, ularning ishlari oziq-ovqat xavfsizligi mavzularining o'ylangan talqinlarini aks ettirdi. Eng yaxshi ishlarga sovrinlar va diplomlar topshirildi, barcha ishtirokchilarga esa ularning hissalarini e'tirof etib, esdalik sovg'alar taqdim etildi.
Har yili 7-iyun sanasi BMTning FAO va Jahon sog'liqni saqlash tashkiloti (JSST) tashabbusi bilan "Butunjahon oziq-ovqat mahsulotlari xavfsizligi kuni" sifatida nishonlanadi. Bu sana oziq-ovqat xavfsizligi masalalari bo'yicha jamoatchilik e'tiborini kuchaytirish va muvofiqlashtirilgan harakatlarni targ'ib qilish uchun global platforma vazifasini o'taydi. U inson salomatligini saqlash, barqaror qishloq xo'jaligini qo'llab-quvvatlash, bozorlarga kirish imkoniyatini ta'minlash va keng qamrovli barqaror rivojlanish maqsadlariga hissa qo'shish uchun oziq-ovqat bilan bog'liq xavflarni oldindan ko'rish va boshqarishning muhimligini ta'kidlaydi.