Toshkent, O‘zbekiston (UzDaily.uz) — FVC/RER/071/MUL “Kichik fermerlar barqaror qishloq xo‘jaligi ekotizimlari uchun qishloq xo‘jaligi innovatorlari sifatida” mintaqaviy loyihasi doirasida FAOning mintaqaviy va mamlakatlardagi vakolatxonasi tomonidan “Fermer dala maktabi” yondashuvi bo‘yicha mutaxassislarning birinchi treningi tashkil etildi.

Dastur ushbu yondashuvning kontseptsiyasi, metodologiyasi, dasturlash va amalga oshirishga, mutaxassislarga bunday maktablarni samarali yaratish va rivojlantirish uchun zarur bo'lgan bilim va ko'nikmalarni berishga qaratilgan. Tadbir mahalliy fermerlar, jamoatchilik rahbarlari va xalqaro ekspertlarni birlashtirib, hamkorlikda o‘rganish uchun muhit yaratadi.

Trening davomida ishtirokchilar fermerlik dala maktablarini tashkil etish, salohiyatni oshirishda ehtiyojlarni baholash, malakali kadrlarni shakllantirish, sifatni ta’minlash mexanizmlari va maktab faoliyatini muvaffaqiyatli ta’minlash uchun yordamchi materiallardan foydalanishning asosiy jihatlarini o‘rgandilar.

Fermer dala maktablari nima va ular O‘zbekistonga nima uchun kerak?

Fermer dala maktabi ommaviy ta'lim yondashuviga asoslanadi. O’quvchilar jamoa bo’lib ochiq va xavfsiz muhitda bilim va tajriba almashishlari uchun muvofiq sharoitlar yaratiladi. To'g'ridan-to'g'ri kuzatish, muhokama qilish va qaror qabul qilish bilan birga joylarda amaliy mashg'ulotlar zarur ko'nikmalarni egallashga yordam beradi.

Ushbu yo’nalish mahalliy ekotizim va ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlarni hisobga olgan holda mahalliy mutaxassislar bilimlarini va tashqi ilmiy ishlanmalarni sinovdan o'tkazish, tasdiqlash va joriy etish uchun maxsus maydondir. Mahalliy miqyosda tegishli o'quv dasturini ishlab chiqishda fermer dala maktablari o'quv jamoasi uchun boshlang'ich nuqta jamoa darajasidagi muammolarni tahlil qilishdir.

U tobora kengayib borayotgan mavzularni qamrab oladi: yer, qishloq xo'jaligi va suv resurslarini boshqarish, urug'chilik va urug' turlarni tekshirish, dehqonchilik-cho’ponchilik xo’jaligi, akvakultura, o'rmon xo'jaligi, ovqatlanish, qiymat zanjiri, bozor aloqalari va boshqalar.

Fermer dala maktablari mutaxassislari mahalliy sharoitlarga moslashtirilgan va qishloq xo'jaligida mavjud muammolarga javob beradigan o'quv dasturlarini ishlab chiqadilar. FAOning Fermer dala maktablari qishloq xoʻjaligini yaxshilash bilan birga ayollar ham erkaklarning raqobatbardoshligini oshirish maqsadida kichik fermerlar va oilaviy fermerlarga asosiy e’tibor qaratadi. Tashabbus, shuningdek, barqaror oziq-ovqat ishlab chiqarish va kambag’allikni kamaytirishga ko’mak beradi.

“Fermer dala maktablari 90 dan ortiq mamlakatlarda muvaffaqiyatli faoliyat yuritib, ekinlar hosildorligini oshirish, qishloq xoʻjaligi samaradorligini takomillashtirish va daromadlarini yaxshilashga yordam bermoqda. Ushbu maktablar fermerlarga ishlab chiqarish resurslari, moliyaviy xizmatlar, bozorlar va qo'shimcha qiymat imkoniyatlaridan foydalanishda yordam beradi, ayniqsa qishloq jamoalari, dehqon xo'jaliklari, chorvadorlar va baliqchilar uchun foyda keltiradi.

Texnik bilim va qaror qabul qilish ko'nikmalarini mustahkamlash orqali fermer dala maktablari fermerlarga barqaror dehqonchilik amaliyotini rivojlantirish imkonini beradi. Ular to'g'ridan-to'g'ri dalada ishlab, dolzarb muammolarni hal qilish uchun tajribalar o'tkazadi va mahalliy agroekologik sharoitlarning o'ziga xos xususiyatlarini hisobga oladi.

Fermerlar o‘z dalalarida kuzatish, tahlil qilish va yangi yechimlarni sinab ko‘rish orqali yangi texnikalarni o‘rganib, malakalarini oshirishadi. Bu nafaqat mehnat unumdorligini, balki qishloq joylarda turmush darajasini oshirishga ham xizmat qilmoqda. Ishonchim komilki, ushbu dastur oʻzbek fermerlariga oʻz ishlarida mahsuldorlikni oshirish va qishloq xoʻjaligining barqaror kelajagini qurish uchun zarur boʻlgan bilim va koʻnikmalarni beradi”, - dedi FAOning qishloq xoʻjaligi boʻyicha mutaxassisi, yetakchi texnik xodimi Artur Shamilov.

Amalga oshirilayotgan loyihalar fermerlarning bilimini oshirish, agroekotizim yondashuvlarini takomillashtirish, ularning barqaror ishlab chiqarish tizimlari haqida xabardorligini oshirish va O‘zbekistonda barqaror qishloq xo‘jaligini yaratishda muhim ahamiyat kasb etadi.