Toshkent, O‘zbekiston (UzDaily.uz) — 2025 yil 28 fevral, juma kuni Oq uyda misli ko‘rilmagan diplomatik mojaro sodir bo‘ldi: AQSH prezidenti Donald Tramp Ukraina rahbari Vladimir Zelenskiy bilan muzokaralarni muddatidan avval yakunlab, uni prezident qarorgohini tark etishga majbur qildi.

Mojaroning sababi Rossiya bilan tinchlik kelishuvi masalasi va Ukrainaga AQSH yordami shartlari bo‘yicha jiddiy kelishmovchilik bo‘ldi. Dastlab, muzokaralar Ukrainada noyob metallar qazib olish bo‘yicha qo‘shma fond tuzish haqidagi bitimni imzolash bilan yakunlanishi kutilgan edi. Bu fond Vashingtonning harbiy va moliyaviy yordamiga maʼlum bir kompensatsiya sifatida ko‘rib chiqilgan. Biroq Tramp Zelenskiyni “noshukrlik” va Moskva bilan murosaga kelmaslikda ayblaganidan so‘ng muzokaralar o‘ta keskin tus oldi.

Munozara qizib ketib, Tramp Ukraina AQSH yordamiga haddan tashqari ishonganini va tinchlik muzokaralarini cho‘zishga harakat qilayotganini taʼkidladi. Oqibatda Tramp Zelenskiyni Oq uydan chiqib ketishga majbur qildi.

Keyinchalik Tramp ijtimoiy tarmoqlarda Zelenskiy bilan uchrashuv “juda mazmunli” o‘tganini taʼkidlab, muzokaralar orqali muhim maʼlumotlarga ega bo‘lganini aytdi. U Zelenskiy haqiqiy tinchlik istamasligini, faqatgina AQSHni bosim o‘tkazish quroli sifatida qo‘llayotganini bildirdi. Shuningdek, u Zelenskiy faqat tinchlikka tayyor bo‘lgandagina uni qayta qabul qilishini maʼlum qildi.

Bu voqea xalqaro miqyosda katta shov-shuvga sabab bo‘ldi. Yevropaning ko‘plab yetakchilari Zelenskiyni qo‘llab-quvvatlab, Trampning harakatlarini tanqid qildilar va Ukrainaga yordam berishda birdamlik muhimligini taʼkidladilar.

Zelenskiy esa o‘z munosabatida Amerika xalqini ko‘rsatgan yordami uchun minnatdorlik bilan yodga olib, Kiyev tinchlikka intilishda davom etayotganini taʼkidladi. Shu bilan birga, u Rossiya bilan har qanday kelishuv xalqaro hamjamiyat kafolati ostida bo‘lishi kerakligini aytdi.

Bu diplomatik ziddiyat Vashington va Kiyev munosabatlaridagi keskinlikni yana-da oshirib, xavfsizlik va iqtisodiy hamkorlikka salbiy taʼsir ko‘rsatishi mumkin.

So‘nggi haftalarda Tramp Zelenskiyni bir necha bor tanqid qilib, uni Ukrainada saylov o‘tkazishdan bosh tortish va urushni siyosiy maqsadlarda uzaytirishda ayblagan edi. Oq uydagi manbalarga ko‘ra, Zelenskiyning bayonotlari tinchlik jarayonini qiyinlashtirmoqda va Tramp maʼmuriyati uni “muammoli siyosiy arbob” sifatida ko‘rayotganini bildirgan.