Brand Finance: 2025 yilda dunyodagi yetakchi futbol klublari brendlari qiymati o‘sdi
Toshkent, O‘zbekiston (UzDaily.uz) — Brand Finance‘ning yangi hisobotiga ko‘ra, 2025 yilda dunyodagi 50 ta yetakchi futbol klubi brendlarining umumiy qiymati o‘tgan yilga nisbatan oshdi. Mutaxassislar taʼkidlashicha, brendning qiymati va kuchi klublar muvaffaqiyatining asosiy omili bo‘lib, bu nafaqat maydonda, balki uning tashqarisida ham muhim ahamiyat kasb etadi.
Hisobotda qayd etilishicha, kuchli va qimmat brend sponsorlik, merchandayzing va global muxlislar jalb etish orqali daromad keltiradi, shuningdek, eng yaxshi futbolchilar va investitsiyalarni jalb qilishga yordam beradi hamda maydondagi natijalar o‘zgarishiga bardosh berish imkonini yaratadi.
Madridning “Real” klubi dunyodagi eng qimmat futbol brendi unvonini saqlab qoldi. Uning qiymati 14 foizga oshib, €1,9 milliardga yetdi, garchi 2024/25 mavsumida yirik sovrinlarga ega bo‘lmagan bo‘lsa ham.
Ikkinchi o‘rinda — “Barselona” (€1,7 mlrd, +11%), u La Ligani, Ispaniya Kubogini va Superkubokni qo‘lga kiritgan yutuqli mavsumni o‘tkazdi.
«Manchester Siti» kamroq muvaffaqiyatli mavsumdan so‘ng 11 foizga pasayib, €1,4 milliard qiymat bilan uchinchi o‘ringa tushdi. Beshlikni “Liverpul” (€1,4 mlrd, +2%) va 2025 yil Chempionlar ligasi g‘olibi «Pari Sen-Jermen» (€1,4 mlrd, +13%) yakunladi.
Yirik o‘nlikka shuningdek “Bavariya” (€1,3 mlrd, +1%), «Manchester Yunayted» (€1,2 mlrd, –11%), “Arsenal” (€1,2 mlrd, +21%), “Chelsi” (€961 mln, +15%) va «Tottenhem Xotspur» (€798 mln, –8%) kirdi.
Angliya Premyer-ligasi tijorat jihatidan eng muvaffaqiyatli liga bo‘lib qolmoqda: undagi o‘nta klubning umumiy qiymati €8,2 milliardni tashkil etib, bu top-50 umumiy qiymatining 37 foiziga teng. Qiymat bir nechta klub o‘rtasida nisbatan teng taqsimlangan bo‘lib, bu uni boshqa yetakchi ligalardan farq qiladi.
La Ligada umumiy qiymatning 70 foizi “Real” va “Barselona” (€5,2 mlrd) hissasiga to‘g‘ri keladi. Bundesligada mutlaq yetakchi — “Bavariya”, Fransiya Liga 1‘da esa “PSJ” brendi (€1,4 mlrd) Marselning “Olimpik” klubi (€197 mln)dan yetti baravar qimmat.
Saudiyaning “Al-Hilol” klubi (BSI 80,8/100, AAA-) Yaqin Sharqda eng kuchli brend hisoblanadi, undan keyin “Al-Ittihod” (76,8), “Al-Nasr” (75,6) va “Al-Ahli” (72,7) joylashgan. Barcha yetakchi klublarda ichki bozorda brend qadri chetdagi ko‘rsatkichlardan yuqori: masalan, “Al-Hilol” ichki bozorda 92,1/100, chetda esa 57,9/100 ko‘rsatkichga ega.
BAAda esa yetakchi — “Al-Ayn” (69,9), undan keyin “Al-Vasl” (61,7) va «Shabab Al-Ahli» (60,9) keladi.
Brand Finance taʼkidlashicha, brend qiymatining oz sonli klublar qo‘lida jamlanishi jahon futboli elitasi bilan qolgan klublar o‘rtasidagi tafovutni kuchaytiradi. Zamonaviy futbolda brend — faqat sport yutuqlari aksini ifodalamaydi, balki ularga erishish uchun zaruriy shart hisoblanadi.